Rak jelita artykul

Rak jelita grubego – leczenie, objawy i dieta

| Czytelnia, Naukowo o jedzeniu | | 1 komentarz

Niestety w dzisiejszych czasach rak jelita grubego to prawdziwa plaga. Jeszcze do niedawna mówiło się, że ten rodzaj nowotworów dotyczy głównie osób w starszym wieku. W chwili obecnej osoby w każdym wieku są coraz bardziej narażone na pojawienie się niepokojących zmian w obrębie tej części jelita. Nowotwory jelita grubego zaliczane są do nowotworów dietozależnych. Do nowotworów jelita grubego należą: nowotwory okrężnicy, odbytnicy i odbytu. Co ciekawe, zachorowalność na tego typu nowotwory ma największy współczynnik w krajach wysoko rozwiniętych. W tym rankingu niechlubnie przoduje Ameryka północna a zaraz za nią kraje Europy Zachodniej. Najmniej współczynnik zachorowań można odnotować w krajach Afryki i Azji.

W Polsce nowotwór ten jest drugim pod względem zachorowalności nowotworem złośliwym (średnio 27 na 100 000 mieszkańców) i stanowi ponad 10% wszystkich zachorowań oraz zgonów z tego powodu zarówno wśród kobiet jak i mężczyzn, choć zachorowania występują około 2-krotnie częściej w populacji mężczyzn niż kobiet.

zachorowalnosc_jelito_grube

Wykrycie choroby nowotworowej jelita grubego we wczesnej fazie (A) daje prawie 100% szanse na wyzdrowienie. Im później zostanie on wykryty (faza C i D) tym mniejsze szanse na przeżycie. W Polsce 50 % przypadków jest wykrywanych w ostatnich fazach.

I. Badania, które pomagają wykryć raka jelita grubego to:

  • kolonoskopia,
  • badanie kału na krew utajoną,
  • sigmoidoskopia,
  • tomografia komputerowa z kontrastem,
  • palpacyjne badanie odbytnicy.

badania_jelito

II. Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia raka jelita grubego

Na rozwój raka jelita grubego ma wpływ wiele czynników, podzielić je możemy na dwie zasadnicze grupy:
I GRUPA – wewnętrzne czynniki
(genetyczne, stany przedrakowe: gruczolaki, zespoły polipowatości (FAP, zespoły Gardnera, zespół Turcota, zespół Peutza i Jeghersa) oraz nieswoiste stany zapalne (wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego – Crohna)

II GRUPA– zewnętrzne czynniki (środowiskowe) .
Jak wynika z badań American Cancer Society, za 80% zachorowań na nowotwór jelita grubego odpowiada właśnie ta grupa czynników. Tu również istnieje podział na dwie podgrupy:

Podgrupa I
czynników dotyczy tych, które są związane ze stylem życia czyli te na które mamy sami bezpośredni wpływ. Do tej sfery zaliczyć należy w głównej mierze złe nawyki żywieniowe czyli:

  • nadmierne spożycie czerwonego mięsa,
  • dieta uboga w błonnik nie dostarczająca odpowiednich ilości witamin oraz składników mineralnych takich jak: wapń, selen, cynk, miedź, mangan, kwas foliowy),
  • dodatki chemiczne i konserwanty w żywności czyli żywność przetworzona chemicznie,
  • zła proporcja tłuszczów z przewagą tych szkodliwych takich jak tłuszcze trans itd.,picie alkoholu i palenie papierosów oraz zmora ostatnich lat czyli otyłość.
  • brak wysiłku fizycznego

Podgrupa II
czynników związana jest z tzw. sytuacją socjoekonomiczną czyli m.in.: rasą, wiekiem, miejscem zamieszkania i związanym z tym zanieczyszczeniem środowiska np. azbestem, promieniowaniem jonizującym, dymami fabrycznymi oraz innymi szkodliwymi substancjami.

czynniki_ryzyka

III. Zalecenia dietetyczne w raku jelita grubego

BIAŁKO

Białka (proteiny) dostarczają organizmowi cennych aminokwasów, które stanowią budulec oraz źródło energii i w przeciwieństwie do cukrów powodują długotrwałe uczucie sytości. Proteiny są niezbędne do budowania tkanek, enzymów, przeciwciał, hemoglobiny czy hormonów. Nowotwór przeszkadza w prawidłowym metabolizmie organizmu, spalając niektóre białka. To z kolei ma destrukcyjny wpływ na układ odpornościowy. Szybko dzielące się, zaktywowane komórki naszego układu immunologicznego, potrzebują ciągle nowych dostaw białka, do budowy swoich składników komórkowych. Stąd bierze się konieczność ciągłego dostarczania wysokowartościowego białka we właściwych ilościach. Dla wspomagania układu odpornościowego organizm będzie potrzebował przynajmniej 1g białka na kilogram masy ciała. Najwartościowsze rodzaje białek pozyskać możemy z: chudego mięsa, jajek, roślin strączkowych (tu należy wziąć pod uwagę indywidualna tolerancje organizmu), ryb, niemodyfikowanej soi, zbóż.

TŁUSZCZE

Tłuszcze to najbardziej skoncentrowana postać energii. Ułatwiają wchłanianie i transport witamin w nich rozpuszczalnych (A, D, E, K). Tłuszcz oszczędza białko, dzięki temu organizm nie musi spalać białka. Dieta w nowotworach jelita grubego powinna być dietą niskotłuszczową. Badania wykazano, że zbyt duża ilość tłuszczów w diecie ma związek z przyspieszeniem rozwoju guzów nowotworowych.
Ogólne zalecenia spożywania tłuszczów w chorobach nowotworowych jelit:

  • spożywanie potraw z ryb przynajmniej 3 razy w tygodniu, najbardziej pożądane są ryby bogate w tłuszcze typu omega-3 (łosoś, pstrąg, makrela…),
  • ograniczenie spożycia: masła, margaryn, majonezu, oleju kukurydzianego i słonecznikowego, potraw smażonych. Zamiennie stosowanie oliwy z oliwek, oleju lnianego, awokado i oleju kokosowego który jak dowodzą najnowsze badania niszczy komórki nowotworowe jelita grubego (naukowcy z Uniwersytetu w Adelajdzie w Australii przeprowadzili badania in vitro na komórkach rakowych – okazało się, że rezultaty są spektakularne. Aż 90 proc. komórek rakowych jelita grubego zostało usuniętych zaledwie w kilka dni – badania zostały opublikowane w czasopiśmie „Cancer Research”, wydawanym przez Amerykańskie Stowarzyszenie na rzecz Badań nad Rakiem. To właśnie obecność kwasu laurynowego, który stanowi około 50% składu oleju kokosowego stanowi o tak silnych właściwościach przeciwnowotworowych.
  • włączenie do diety większej ilości produktów pochodzenia roślinnego najlepiej pochodzących z ekologicznych upraw.
  • całkowita rezygnacja z dań przygotowywanych przemysłowo takich jak zamrożone gotowe obiady, ciasta, gotowe produkty oraz dania typu fast food czyli hamburgery, cheeseburgery, frytki, chipsy i inne. Wszystkie te produkty zawierają bardzo dużo tłuszczów nasyconych oraz tzw. tłuszczów tran czyli utwardzonych tłuszczów roślinnych, które potęgują rozwój choroby nowotworowej (Uczeni z University of North Carolina-Chapel Hill ustalili, że ludzie, w których diecie było dużo kwasów tłuszczowych trans niemal dwukrotnie częściej chorują na raka jelita).
  • ograniczenie jedzenia solonych wędlin oraz mięsa czerwonego do 1 razu w tygodniu. Praktycznie całkowita rezygnacja z mięsa przygotowanego na grillu. Pomimo tego, iż mięso to jest mięsem chudym podczas długiej obróbki termicznej czerwone mięso wytwarza toksyczne związki (m.in. heterocykliczne aminy), które są substancja mi kancerogennymi.

WĘGLOWODANY

Węglowodany są głównym źródłem energii dla naszego organizmu. Węglowodany przenoszone są z krwią jako glukoza, której stężenie reguluje insulina. Organizm ludzki potrzebuje stałych dostaw węglowodanów w postaci glukozy bo tylko wtedy wszystkie reakcje przemiany materii będą zachodziły prawidłowo. Żywność bogata w węglowodany złożone zapobiega zwiększeniu stężenia glukozy, która mogłaby karmić komórki nowotworowe, gdyż należy pamiętać ze rak karmi się cukrem. W diecie chorego nie zaleca się aby jeść więcej niż 40 g węglowodanów w jednym posiłku.

SKŁADNIKI MINERALNE

  1. Wapń
    Sole wapnia oprócz tego, że są budulcem kości i zapobiegają osteoporozie również chronią nasz organizm przed wieloma chorobami w tym chorobami serca i m.in. raka jelita grubego. Badania European Cancer Prevention Organisation Study Group wykazały zmniejszenie nawrotów gruczolaków jelita grubego w grupie osób z substytucją wapnia.Badania prowadzone przez Harvard School of Public Health wykazały, że stosowanie wapnia zmniejsza częstość powstawania polipów i zmniejsza ryzyko zachorowania na ten rodzaj raka. Zalecana dzienna dawka wapnia dla osób między 19 – 50 rokiem życia to około 1 grama. Powyżej 50 roku życia powinno się spożywać 1,2 grama.
    Źródła wapnia to głównie: nabiał, konserwy rybne zawierające kościec (sardynki, szproty), jaja, pieczywo, mąki i kasze gruboziarniste, suche nasiona roślin strączkowych, szpinak, jarmuż, brokuły, tofu, migdały, orzechy, kakao.
  2. Selen
    Pierwiastek śladowy jakim jest selen uchodzi za substancję odtruwającą, pomagającą naprawiać uszkodzenia komórek organizmu. Selen m.in. aktywuje komórki odpornościowe organizmu do wytężonej pracy a jego niedobory mają ścisły związek z występowaniem chorób cywilizacyjnych. Selen spowalnia proces podziału komórek co pozwala na ewentualną naprawę powstałych uszkodzeń zawartego w nich DNA. Dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek to od 0,06 mg. Bogate w selen są: kiełki pszenicy, otręby, orzechy brazylijskie (jeden orzech zaspakaja całodzienne zapotrzebowanie na selen), sezam, ryby morskie (szczególnie okoń czerwony, tuńczyk) drób, jaja, ziarna zbóż. Należy jednak uważać aby selenu nie przedawkować gdyż jego nadmiar może być toksyczny. Toksyczna dawka selenu wynosi około 600-700g/ dobę
  3. Cynk
    Składnik mineralny jakim jest cynk jest niezbędny do życia wszystkim organizmów. Pełni on w organizmie wiele istotnych funkcji między innymi odgrywa kluczową rolę w metabolizmie cukrów, tłuszczów i białek, uczestniczy w budowie substancji genetycznej oraz we wzroście komórek. Nie należy zapominać o tym iż zarówno układ immunologiczny jak i wiele hormonów go potrzebuje. Zapotrzebowanie dzienne na ten pierwiastek wynosi 13 -20 mg. Bogate w cynk są kiełki pszenicy, owies, płatki owsiane, pestki dyni, groszek, mleko, nasiona roślin strączkowych, jaja, podroby, wołowina, migdały, zielone warzywa liściaste i kapusta.

WITAMINY

  1. Witamina A
    Witamina A jest rozpuszczalna w tłuszczach i powstrzymuje wzrost i rozwój nowotworu. Reguluje procesy tworzenia się nowych komórek, a więc jest konieczna do uzyskania odpowiedniego ich wzrostu. Witamina A wzmacnia układ immunologiczny, utrzymuje sprawność grasicy, w której dochodzi między innymi do dojrzewania limfocytów T. Brak witamina A w organizmie może prowadzić do zmniejszenia liczby komórek plazmatycznych wytwarząjących przeciwciała. Zalecana dzienna dawka dla osób pomiędzy 26-60 rokiem życia wynosi 0,8 mg. Bogate w witaminę A są: tran, wątroba, pełnotłuste mleko, masło, śmietana, sery, żółtka jaj.
  2. Witamina D
    O właściwościach prozdrowotnych witaminy D można by pisać godzinami. Niestety wraz z wiekiem nasza skóra stopniowo traci zdolność do syntetyzowania tej witaminy przy jednoczesnym bardzo dużym wzroście zapotrzebowania naszego organizmu na nią. Wyniki badań epidemiologicznych jednoznacznie pokazały, że witamina D jest jednym z głównych czynników ograniczających ryzyko nowotworów złośliwych jelita grubego aż o 50%. W pracy Gorhama i wsp. (Gorham ED, Garland CF, Garland FC et al.: Optimal vitamin D status for colorectal cancer prevention: a quantitative meta analysis. Am J Prev Med 2007r) przeanalizowano dane z pięciu wyników badań stężenia 25-OHD dostępnych w bazie PubMed z roku 2006, dzięki którym autorzy wykazali, że dzienne spożycie 1000-2000 j.m./dobę witaminy D może zmniejszyć do minimum ryzyko wystąpienia nowotworu złośliwego jelita grubego. Źródłami witaminy D są głównie tłuste słonowodne ryby (tuńczyk, makrela, halibut, śledź, sardynka), masło, żółtka jaj, mleko, tran, wątroba, drożdże, grzyby, jednak z praktycznego punktu widzenia naturalne źródła witaminy D, ze względu na ograniczone możliwości ich spożywania (ilościowe lub ekonomiczne), nie są w stanie zaspokoić zapotrzebowania organizmu dorosłego człowieka na witaminę D. Ważna jest codzienna, przynajmniej 15 min. ekspozycja na słońce oraz dodatkowa suplementacja.
  3. Witamina C
    Witamina C wykazuje wielokierunkowe działanie wspomagające odporność każdego organizmu. Chroni organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, nadtlenków lipidów i innych toksycznych substancji. Poprawia metabolizm tłuszczy. Jest niezbędna w wytwarzaniu kolagenu. Zwiększa odporność organizmu i zmniejsza stres oksydacyjny wewnątrz komórki. Duthie i wsp. Wykazali, że wzbogacanie diety witaminą C (100 mg/dobę), oraz pozostałych antyoksydantów: witaminy E i  b-karotenem (znacząco zmniejszyła poziom oksydacyjnych uszkodzeń w DNA limfocytów.
    Produkty, bogate w witaminę C to: kiwi, zielona pietruszka, owoce dzikiej róży, wiśnie, owoce jagodowe, rokitnik zwyczajny, czarne porzeczki, głóg, cytryny, pomarańcze, grejpfruty, koper włoski, brokuły, papryka, kapusta, kalafior, ziemniaki, chrzan
  4. Witamina E
    Witamina E inaczej Tokoferol należy do grupy antyoksydantów. Jest silną substancją wyłapującą wolne rodniki w środowisku tłuszczowym. Chroni nasz organizm przed chorobami nowotworowymi. Hamuje hemolizę krwinek czerwonych. Tokoferol jest obecny przede wszystkim w olejach roślinnych takich jak oleje: rzepakowy, z kiełków pszenicy czy oliwa z oliwek. Występuje również w kiełkach pszenicy oraz w orzechach laskowych, ziarnach słonecznika, migdałach, zielonej pietruszce, sałacie, żółtku jaja, maśle, mleku i jego przetworach.
  5. Beta karoten
    Beta karoten jest prekursorem witaminy A. W odżywianiu chroniącym przed rakiem lub wspomagającym jego leczenie zalecana dzienna dawka to od 12 – 15 mg. Produkty bogate w beta karoten to: marchew, groszek zielony, pomidory, morele, głóg, kapusta, koper włoski, szpinak, mango, dynia, brzoskwinie

STYL ŻYCIA

  1. Wysyłek fizyczny
    Włączamy dopiero, gdy rany pooperacyjne pacjenta będą w pełni zagojone. Najlepiej zacząć od umiarkowanych sportów wytrzymałościowych takich jak: jazda na rowerze, pływanie, piesze wycieczki, taniec. W przypadku pacjentów z rakiem jelita grubego nie są zalecane takie dyscypliny sportu jak: tenis, golf, piłka ręczna i nożna oraz inne gry w piłkę ze względu na silną rotację tułowia i nieskoordynowane ruchy hamowania.
  2. Relaks
    Oznacza świadome rozluźnienie, uwolnienie się od negatywnych myśli i uczuć. Są różne sposoby świadomego relaksu np. joga, medytacje, czytanie dobrych książek, relaksacyjna muzyka, umiarkowany sport, zjednoczenie się z naturą. Wystarczająca ilość snu, masaże, sauna, zmiana klimatu.
  3. Spożycie alkoholu
    Należy całkowicie wykluczyć go ze swojej diety. Nawet umiarkowane ilości (jeden kieliszek wina, jeden drink) jakiegokolwiek alkoholu zwiększają zagrożenie pojawienia się komórek nowotworowych w jelicie grubym.
  4. Palenie papierosów
    Podobnie jak alkohol powinno być całkowicie wykluczone. Osoby palące od dłuższego czasu są bardzo zagrożone rakiem jelita grubego. Należy pamiętać, że tytoń jest szkodliwy dla każdego narządu i układu organizmu ludzkiego.

IV. Żywienie w nowotworach jelita grubego

Żywienie powinno się opierać na poniższych grupach żywieniowych, każdy z siedmiu jej elementów powinien być dostarczany i uwzględniany w codziennym pożywieniu:

grupy

ANTYOKSYDANTY
Żywność, którą będziemy spożywać winna być bogata w substancje wyłapujące wolne rodniki czyli antyoksydanty. Są to przede wszystkim produkty bogate w witaminę A, C, E, pierwiastki śladowe szczególnie selen i cynk oraz: karotenoidy (beta-karoten, likopen, luteina) i flawonoidy: Flawonoidy znaleźć możemy w produktach posiadających intensywną czerwoną lub fioletową barwę, ponieważ takim zabarwieniem cechują się w naturze: porzeczka, aronia, winogrona i czerwona papryka. Występują również w owocach (szczególnie w grapefruitach), warzywach (np. pomidorach, brokułach, sałacie), kaszy gryczanej, roślinach strączkowych (głównie soi), zielonej herbacie, czerwonym winie, piwie, młodym pieprzu, czekoladzie, kakao oraz oliwie z oliwek. Co ciekawe są także składnikami ziół wykorzystywanych w lecznictwie, jak np. rozmaryn.

WARZYWA I OWOCE
Warzywa i owoce odgrywają kluczowa role w prewencji chorób nowotworowych jelita grubego. Są one nie tylko fantastycznym źródłem makro i mikro elementów ale są również bardzo bogate we włókno pokarmowe, które to odgrywa kluczowa rolę zarówno w zapobieganiu jak również w leczeniu raka jelita grubego. Warzywa i owoce powinniśmy jeść minimum 5 razy dziennie w tym 3 porcje warzyw i 2 porcje owoców. Wybierajmy wysokowartościowe warzywa i owoce, najlepiej organiczne które zawierają substancje, przeciwnowotworowe. Do najbardziej pożądanych warzyw, które pomogą nam zabezpieczyć się przed nowotworami jelita grubego należy zaliczyć tzw. rośliny krzyżowe. Są to tzw. warzywa kapustne takie jak: wszelkie rodzaje kapusty, brokuły, brukselka, kalafior, jarmuż itd. Głównym czynnikiem aktywnym w tej grupie warzyw są prawdopodobnie indole, co zostało potwierdzone w badaniach przeprowadzonych na zwierzętach. Indole to związki chemiczne ograniczające wzrost i namnażanie się komórek nowotworowych, stymulujące apoptozę komórek rakowych (naturalny proces zaprogramowanej śmierci komórki w organizmie wielokomórkowym) i przyspieszające detoksykację substancji kancerogennych oraz wspomagające naprawę DNA. Na specjalną uwagę zasługuje jarmuż. Zawiera więcej beta karotenu niż szpinak i dwukrotnie więcej luteiny niż większość przebadanych warzyw. Ma także działanie regulujące poziom estrogenów.

Dietę należy urozmaicać różnymi ich rodzajami zapewniając sobie w ten sposób szeroki wachlarz związków fitochemicznych. Pamiętać należy, że porcja warzyw to kubek warzyw surowych lub pół kubka warzyw gotowanych bądź kubek soku warzywnego. Jeśli chodzi o owoce to za porcję przyjmuje się 1 świeży owoc lub część większego, kubek owoców jagodowych, pół kubka świeżych owoców (ugniecionych), ćwierć kubka owoców suszonych lub pół kuka soku owocowego. Niestety należy również pamiętać, że im dłuższa obróbka termiczna w/w warzyw tym mniejsze właściwości przeciwnowotworowe – gotowanie niszczy część właściwości przeciwnowotworowych roślin krzyżowych.

Nie można również zapominać o owocach. Wg. dr Tima Byers’a z centrum Kontroli Chorób i Profilaktyki substancją czynną odgrywającą istotna rolę w zmniejszaniu ryzyka zachorowalności na nowotwory jelita grubego jest aspiryna czyli kwas acetylosalicylowy który zawierają m.in. jabłka, daktyle owoce jagodowe, wiśnie, maliny, suszone porzeczki.

MIĘSO I RYBY
Osoby będące rodzinnie obciążone rakiem jelita grubego, będące po zabiegu usuwania polipów lub chcące się przed tym nowotworem uchronić powinny zupełnie wykluczyć czerwone mięso ze swojego menu, natomiast pozostałe gatunki mięs powinny zostać znacznie ograniczone. Co ciekawe, na podstawie 6-letnich obserwacji prowadzonych na grupie 90000 kobiet udowodniono, że praktycznie nie istnieje bezpieczna porcja czerwonego mięsa. Badania dowodzą, że u osób spożywających dużą ilość tłuszczów odzwierzęcych znacznie częściej występuje rak jelita grubego niż u osób jedzących niewielkie ilości mięsa. Jeśli już jemy mięso, to powinniśmy wybierać mięso białe czyli drobiowe.
Mówiąc o mięsie należy oddzielić mięso pochodzenia zwierzęcego od mięsa ryb. W przypadku ryb sytuacja wygląda odwrotnie. Ryby powinniśmy jeść nawet 3 razy w tygodniu. Gatunki, które powinny być wybierane to te, bogate w kwasy tłuszczowe Omega 3 takie jak: łosoś, makrela, śledź. Należy również szczególnie zwrócić uwagę na źródło pochodzenia ryb – jeśli jest taka możliwość unikamy mięsa hodowlanego na rzecz łososia żyjącego dziko.

TŁUSZCZE I OLEJE
Jeśli mówimy o tłuszczach to należy brać pod uwagę głównie tłuszcze pochodzenia roślinnego jednocześnie eliminując z naszej codziennej diety tłuszcze zwierzęce. Do najbardziej pożądanych olei należy zaliczyć: olej kokosowy, dobrą gatunkowo oliwę z oliwek, olej rzepakowy, olej lniany

NAPOJE
W przypadku nowotworów jelita grubego należy całkowicie zrezygnować ze słodkich napojów – pamiętamy, że rak żywi się cukrem, oraz picia alkoholu. Szczególnie szkodliwe jest piwo (u piwoszy ryzyko zachorowania na raka esicy wzrasta aż 13-krotnie). Najlepsza do nawadniania naszego organizmu będzie zawsze woda. Można również pić herbaty ziołowe, herbaty owocowe i herbaty zielone który mają bardzo silne właściwości antyrakowe. Najbardziej znaną ze swoich właściwości przeciwnowotworowych jest herbata matcha pochodząca z Japonii. Matcha zawiera mnóstwo witamin i minerałów, ale najbardziej ceni się ją ze względu na bogactwo substancji chemicznych z grupy polifenoli, zwanych katechinami, które są jednymi z najmocniejszych przeciwutleniaczy. Jako sproszkowane w całości liście herbaty, matcha jest znacznie obfitszym źródłem katechnin, niż zwykłe zielone herbaty, które spożywa się w formie naparu, a liście wyrzuca. Jedno z badań wykazało, że matcha zawiera trzy razy więcej EGCG, czyli galusanu epigallokatechiny – pochodnej katechiny, przeciwutleniacza, któremu przypisuje się silne działanie przeciwnowotworowe, antywirusowe i korzystny wpływ na serce – niż zwykłe zielone herbaty.

BŁONNIK POKARMOWY
Błonnik pokarmowy jest jednym z najistotniejszych elementów w walce z nowotworami jelita grubego. Błonnik pokarmowy to mieszanina substancji o charakterze polisacharydowym (celuloza, hemicelulozy, pektyny, gumy, śluzy) i niepolisacharydowym (ligniny, kutyny), które to substancje nie ulegają trawieniu przez enzymy przewodu pokarmowego. Do wyzwolenia funkcji błonnika potrzebna jest woda. Błonnik dzielimy na dwie frakcje:

  • Pierwsza z nich to błonnik rozpuszczalny w wodzie – dzięki wzrostowi spożycia produktów należących do tej grupy zwiększamy rozwój mikroflory jelitowej oraz sprzyjamy obniżaniu kwasowości kału, co działa hamująco na bakteryjny rozpad niektórych składników pokarmowych i zmniejsza zawartość amoniaku w kale. Produkty zawierające błonnik rozpuszczalny w wodzie to: owies, rośliny strączkowe i soczewica, sucha fasola, groszek, orzechy, jabłka, śliwki, owoce cytrusowe, gruszki, brokuły i brukselki, marchew, cukinia, brązowy ryż itd.
  • Druga frakcję stanowi błonnik nierozpuszczalny w wodzie (celuloza, niektóre hemicelulozy, ligniny). Ma on bardzo istotny wpływ na pracę przewodu pokarmowego poprzez rozcieńczanie i zwiększania masy kałowej oraz skrócenie czasu pasażu jelitowego. Jego głównym źródłem są: otręby pszenne, kukurydzy i jęczmienia, skórka ziemniaków, nasiona (dyni, słonecznika, sezamu), warzywa takie jak: kalafior, kapusta pekińska, szpinak, pomidory, niektóre owoce w tym maliny, agrest, kiwi, awokado, banany itd.

Dzięki błonnikowi połączonemu z wodą pokarm nie zalega w jelicie zbyt długo dzięki czemu nie nasilają się tak szkodliwe procesy gnilne. W wyniku zalegania i odwodnienia mas kałowych stężenie substancji gnilnych wzrasta co prowadzi do wydłużenia czasu ich oddziaływania na błonę śluzową jelita.

Średnie ilości błonnika wskazane w diecie zarówno w prewencji przeciwnowotworowej jak i leczeniu onkologicznym powinny oscylować od 25-40 g dziennie. Jeżeli dotychczas spożywaliśmy go mało powinniśmy go wprowadzać do naszej diety stopniowo. Bogate w błonnik są: produkty pełnoziarniste, zbożowe, rośliny strączkowe, warzywa, owoce. W schorzeniach jelita grubego bardzo wskazane jest spożywanie otrębów pszennych pochodzenia organicznego.

Wzrost spożycia produktów bogatych w błonnik rozpuszczalny w wodzie sprzyja rozwojowi mikroflory jelitowej oraz obniżeniu kwasowości kału, co działa hamująco na bakteryjny rozpad niektórych składników pokarmowych i zmniejsza zawartość amoniaku w kale. Duże znaczenie w profilaktyce jelita grubego ma obecność w produktach roślinnych witamin (E,C, beta-karotenu), składników mineralnych (selenu, cynku oraz miedzi) a także innych substancji o właściwościach przeciwutleniających.

CUKIER
Należy go całkowicie usunąć ze swojej diety.

 

V.Lista produktów antynowotworowych (wspomagających leczenie) w diecie

  • zielona herbata
  • algi morskie: kombu, wakame, arame, nori
  • grzyby – shiitake, maitake, boczniak ostrygowaty
  • złote siemię lniane
  • czosnek, cebula, por, szalotka, szczypiorek
  • soja (organiczna – nie modyfikowana genetycznie)
  • pomidor
  • drobne owoce: jagody, maliny, truskawki, jeżyny, żurawina
  • owoce cytrusowe: pomarańcze, mandarynki, cytryny, grejpfruty, sok z granatu
  • przyprawy korzenne i ziołowe: kurkuma, imbir, mięta, tymianek, majeranek, bazylia, rozmaryn, pietruszka, kumin, koper włoski, anyżek
  • probiotyki: jogurt, kefir, maślanka, kapusta kiszona, ogórki kiszone
  • warzywa krzyżowe: kapusta, brokuł, kalafior, brukselka, bok choy
  • resweratrol znajdujący się głownie w skórce ciemnych winogron
  • czekolada gorzka pow. 70% kakao
  • oliwa z oliwek, olej lniany

VI.Lista produktów do wykluczenia z diety (czynniki rakotwórcze)

  • produkty wędzone (wędliny, ryby, sery),
  • produkty smażone (im bardziej „spalona” panierka lub mięso tym większe stężenie akrylamidu i benzopirenu),
  • produkty grillowane nad otwartym ogniem,
  • produkty nadpsute i zepsute,
  • produkty wysokoprzetworzone, zawierające konserwanty i dodatki chemiczne,
  • produkty i potrawy zawierające duże ilości tłuszczów zwierzęcych (czerwone mięso, tłuste wędliny, pasztety, konserwy, duże ilości tłustych serów),
    nadmiar soli oraz produktów będących jej źródłem (żywność typu fast – food, zupy w proszku, wędliny i inne przetwory mięsne, produkty wędzone i konserwowe, żółte sery),
  • alkohol.

Do pobrania:

pdf_pobierzProdukty dozwolone i do wykluczenia w postaci tabelki do druku

pdf_pobierzNajważniejsze informacje – infografika

rak jelita grubego Infografika

 

Źródła:
Op. Cyt. za C. Nowakowska ,,Nowotwory jelita grubego” Poznań 2013
Brohn, P i Bailey, C. (2013). Zdrowe odżywianie w chorobie nowotworowej. Warszawa: G+J Gruner.
Servan-Schreiber, D. (2012). Antyrak – nowy styl życia. Warszawa: Albatros.
Barnard N.D.; Reilly J.K. (2008). Wygraj z rakiem – kuchnia antyrakowa, Alterna.
Bętkowska, T. i Rożanowska, K.(2010). Diety w różnych chorobach. Kraków: Emilia.
Carper J. (2009). Cudowne kuracje. Poznań: Vesper.
Ciborowska, H. i Rudnicka, A. (2000,2004,2007,2009). Dietetyka, żywienia zdrowego i chorego człowieka. Warszawa: PZWL.
Cox,J.F; Franz, M. (2011). Nowa dieta antyrakowa. Warszawa: Świat Książki.
Karachadzis, K i Paradowski L.(2012;19). Aktualna sytuacja epidemiologiczna nowotworów jelita grubego w Polsce. Gastroenterologia Polska.
Konopka, P. (2009). Rak, układ odpornościowy a odżywienie. Wrocław: MedPharm Polska.
Milczarek-Szawłowska, H. i Szawłowska-West, E. (2007).Naturalne metody profilaktyki i leczenia chorób nowotworowych
European Cancer Prevention Organisation Study Group. Lancet 2000, 356
www.zwrotnikraka.pl/rak-jelita-grubego-dieta/

Podobne wpisy

One Response to Rak jelita grubego – leczenie, objawy i dieta

  1. Magdalena pisze:

    Witam!
    Ja wielokrotnie słyszałam, że jeżeli występują u nas objawy związane z tym nowotworem to z reguły jest już nieciekawie – to zaawansowane stadium. Dlatego uważam, że kolonoskopię powinno się robić profilaktycznie nawet nieco wcześniej niż ok 50-tki.
    Znajomy zrobił ot tak (skorzystał z programu darmowej kolonoskopii w pełnym znieczuleniu)
    I co? I gdyby nie to badanie za rok mogłoby być po nim!
    Więc jeśli to czytacie i macie złe przeczucia to nie odkładajcie wizyty u lekarza
    Bardzo dziękuję za zebranie tak dużej ilości informacji w artykule.
    Ciekawy obrazek – daję na mój FB.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

« »

Kategorie w czytelni

Jestem na Facebook

Tagi

Często odwiedzane

Często czytane

Produkty warte polecenia


Scroll to top